Tkaniny artystyczne – Jakie są rodzaje? Tkaniny towarzyszą nam całe życie, w swoich wielu wcieleniach. Ubrania, pościele, obrusy, ręczniki to jednak zaledwie część wyrobów włókienniczych, zwykle są to zresztą wytwory przemysłowe. Znacznie ciekawsze, choć o wiele mniej popularne, są wyroby artystyczne, tkane w całości ręcznie.
Rodzajów tkanin artystycznych jest sporo, począwszy od najprostszych pasiastych chodników aż po skomplikowane wzory perskich dywanów i francuskich arrasów.
Tkaniny artystyczne – Jakie są rodzaje?
Tkanina to produkt tkany na krosnach, powstający na skutek wzajemnego przeplatania nitek osnowy i wątku. Tkaniny różnią się od sobą rodzajem splotu, jak został użyty do ich wykonania. Tkaniny artystyczne powstają podczas tkania ręcznego, w którym możliwości są dużo bardziej zróżnicowane. Sama technologia wyrobu tkanin artystycznych jest bardzo prosta i właściwie pozostała niezmienna od stuleci. Proste drewniane krosna, a nawet zwykłe ramy z haczykami, grzebyk lub widelec – oto narzędzia, które w zupełności wystarczą do stworzenia interesującej tkaniny artystycznej.
Tkaniny artystyczne dzielą się na dwie zasadnicze grupy, które różnią się zarówno stosowanym splotem jak i bogactwem wzornictwa.
- Pierwszą z nich tworzą tkaniny ludowe, do których zalicza się pasiaki, chodniki, kapy i maty.
- Grupa druga to tkaniny artystyczne, w których wyróżnić należy przede wszystkim kilimy płochowe i kilimy grzebyczkowe.
- Tkaniny ludowe to zazwyczaj wykonywane w domu na użytek własny tkaniny ozdobne. Pasiaki i chodniki służą najczęściej do zawieszenia na ścianie, podobnie jak maty. Kapy używane są jako narzuty. Ich wzornictwo najczęściej opiera się na poprzecznych lub podłużnych matach. W Polsce najbardziej znanym tego rodzaju wyrobem są tradycyjne kilimy łowickie.
- Tkaniny artystyczne z kolei odznaczają się większym stopniem skomplikowania, tak podczas ich wykonywania jak i osiągniętym w ten sposób efektem końcowym. Tkaniny tego rodzaju to gobeliny, służące do zawieszania na ścianach. Najbardziej zaawansowanymi formami są w tym wypadku perskie dywany i arrasy.
Rodzaje tkanin artystycznych
Tkaniny artystyczne to wyjątkowe materiały, które są tworzone z myślą o wyrażeniu artystycznego przekazu i tworzeniu unikalnych dzieł. Istnieje wiele rodzajów tkanin artystycznych, z których artyści i projektanci korzystają, aby tworzyć różnorodne prace w dziedzinach takich jak moda, sztuka użytkowa czy instalacje artystyczne. Oto kilka przykładów rodzajów tkanin artystycznych:
Batik: Technika barwienia tkanin, w której wzory są nakładane na tkaninę woskiem, a następnie barwione, tworząc efektowne wzory i kontrasty.
Sztuczne futra: Wykorzystywane do tworzenia tekstylnych imitacji naturalnych futer, często w projektach modowych.
Brokat: Tkaniny zdobione metalicznymi niciami lub cekinami, które nadają im efektowny i lśniący wygląd.
Organza: Cienka i lekka tkanina o transparentnej strukturze, często używana do tworzenia warstw w projektach odzieżowych.
Aksamit: Luksusowa tkanina o miękkiej, gładkiej fakturze, dodająca głębokości i elegancji.
Haftowane tkaniny: Tkaniny zdobione haftem, który może być wykonany ręcznie lub maszynowo, dodając różnorodne wzory i tekstury.
Tkaniny barwione ręcznie: Różnorodne techniki barwienia tkanin, takie jak tie-dye czy shibori, tworzące unikalne wzory i efekty kolorystyczne.
Tkaniny drukowane: Tkaniny, na których nanoszone są wzory poprzez techniki drukarskie, takie jak sitodruk, cyfrowy druk tekstylny czy stemplowanie.
Tkaniny z falbanami i frędzlami: Tkaniny z ozdobnymi elementami, takimi jak falbany, frędzle czy koronki, które dodają ruchu i tekstury.
Tkaniny mieszane: Kombinacje różnych materiałów, takie jak jedwab z wełną czy bawełną z lycrą, pozwalające na uzyskanie różnorodnych efektów wizualnych i strukturalnych.
Tkaniny artystyczne stanowią podstawę dla twórczości artystów tekstylnych, którzy wykorzystują je do tworzenia wyjątkowych dzieł sztuki, modnych projektów czy dekoracji. Każdy rodzaj tkaniny ma swoje unikalne cechy, które pozwalają artyście wyrazić swoją wizję i tworzyć unikalne, artystyczne kompozycje.
Najbardziej znane tkaniny
Dywany perskie są najbardziej znanymi na świecie tkaninami dekoracyjnymi. Tkane ręcznie z wełny lub jedwabiu na osnowie bawełnianej bądź wełnianej, są prawdziwymi dziełami sztuki. Technika ich wytwarzania pozostaje niezmienna od XVI wieku, choć oczywiście wcześniej również były wytwarzane na terenie Persji. Wzmianki o pochodzących z tamtego rejonu świata tkaninach ozdobnych można znaleźć już u starożytnych Greków i Rzymian. Najlepszym dowodem uznania dla tego rodzaju tkanin może być fakt, że od 2010 roku zostały one wpisane na listę dziedzictwa niematerialnego UNESCO. Dywany pochodzące z Persji cieszyły się i nadal cieszą wielkim uznaniem na całym świecie, mimo iż ich ceny nie należą do najniższych.
Tkaniny artystyczne wywodzą się z Francji
Arrasy są z kolei tkaninami artystycznymi, które wywodzą się z Francji, z miasta o tej samej nazwie. Technika ich wyrobu jest dość skomplikowana, wiąże się to z koniecznością odwzorowania obrazu, który wcześniej artysta malował na kartonie. Dodatkowym wyróżnikiem arrasu spośród innych gobelinów jest fakt stosowania nici metalowych, zazwyczaj srebrnych i pozłacanych srebrnych. Stosowanie tak drogich materiałów i skomplikowanego sposobu wytwarzania sprawiły, że arrasy były dobrem niezwykle cennym, na zakup którego pozwolić mogli sobie jedynie najbogatsi.
W naszym kraju najbardziej znanymi arrasami pozostają te umieszczone na Wawelu za panowania króla Zygmunta II Augusta. Podziwiać można je po dziś dzień, 138 arrasów skupione jest w kilka różnych serii – biblijną, krajobrazową i herbową. Tkaniny artystyczne nadal pozostają chętnie wybieranym przez konsumentów elementem dekoracyjnym. Dzisiejszy rynek jest tak bogaty, że wybór z całą pewnością nie będzie sprawą łatwą. Zawsze jednak najważniejszym kryterium będą indywidualne gusta nabywcy.
Tkaniny Artystyczne – Podsumowanie
- Tkaniny artystyczne stanowią fascynujący obszar, w którym sztuka i rzemiosło splatają się w unikalne dzieła wyrażające twórcze wizje i emocje. To rodzaj materiału, który przenosi wyobraźnię artysty na płótno tekstylne, tworząc zaskakujące wzory, tekstury i efekty wizualne. Wśród tkanin artystycznych można znaleźć różnorodność materiałów, z których artyści czerpią inspirację i tworzą niepowtarzalne projekty. Od techniki batiku, gdzie za pomocą wosku i barwników powstają unikalne wzory, po aksamit o luksusowej fakturze, który dodaje elegancji i głębokości. Tkaniny haftowane, drukowane, barwione ręcznie czy ozdobione frędzlami to tylko niektóre z przykładów tkanin artystycznych, które pozwalają na tworzenie wyjątkowych dzieł sztuki.
- Tkaniny artystyczne mają zastosowanie w wielu dziedzinach, od mody i haute couture, przez sztukę użytkową, aż po instalacje artystyczne. Twórcy wykorzystują je do tworzenia odzieży, akcesoriów, tkanin dekoracyjnych, gobelinów czy dzieł rzeźbiarskich. Każdy rodzaj tkaniny ma swoje specyficzne cechy, które mogą być wykorzystane do wyrażenia konkretnego przekazu artystycznego. Wnętrze tkaniny, jej struktura, kolorystyka i faktura, stanowią płótno dla artystycznych kreacji. Twórczość oparta na tkaninach pozwala na eksplorację formy, kompozycji, światła i cienia, co tworzy dynamiczne i zmysłowe efekty wizualne. Podsumowując, tkaniny artystyczne to nie tylko materiały, ale również medium wyrażenia twórczych wizji.
Przez swoją różnorodność, unikalność i możliwości artystyczne, stanowią one źródło niekończącej się inspiracji dla artystów, którzy pragną tworzyć oryginalne, piękne i zaskakujące dzieła sztuki tekstylnej.